เครื่องยนต์ DOHC หรือ SOHC ต่างกันยังไง แบบไหนดีกว่ากัน?!
ในปัจจุบันเครื่องยนต์แบบสันดาปของรถมอเตอร์ไซค์นั้น จะมีอยู่ 2 รูปแบบใหญ่ๆ ก็คือแบบ DOHC และแบบ SOHC ซึ่งบางครั้งก็เป็นที่ถกเถียงกันว่าแบบไหนจะดีกว่ากัน หรือแบบไหนจะแรงกว่ากัน ซึ่งในบทความนี้เราจะมาไขข้อข้องใจเหล่านี้ ให้เพื่อนๆ ได้ทราบกันแบบเข้าใจง่ายๆ สำหรับบางคนที่อาจจะยังไม่ทราบ เพื่อเป็นข้อมูลในการประกอบการตัดสินใจเลือกซื้อรถรุ่นใหม่ๆ กัน
มาเริ่มต้นกันที่ ชื่อของระบบสองตัวนี้กันก่อนเลย SOHC ย่อมาจาก Single Over Haed Camhaft สามารถอธิบายเป็นภาษาไทยง่ายๆได้ว่า เครื่องยนต์ที่มีเพลาลูกเบี้ยวแบบเดี่ยว และ DOHC ก็คล้ายกับ SOHC แต่มันย่อมาจาก Double Over Head Camshaft หรือเครื่องยนต์แบบเพลาลูกเบี้ยวแบบคู่ โดยที่เครื่องยนต์ DOHC นั้นจะเป็นเครื่องยนต์ที่ถูกพัฒนาโดยใช้พื้นฐานของ SOHC โดยที่การพัฒนานั้นมุ่งเน้นไปที่การเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ของการไหลเข้าของส่วนผสมไอดีและการไหลออกของไอเสีย ซึ่งใช้ตัวเพลาลูกเบี้ยว กดโดยตรงกับหัววาล์ว และจะทำให้มีเวลาในการเปิดและปิดวาล์วที่มากกว่าระบบ SOHC นั่นเอง
โดยที่ระบบ SOHC นั้นเป็นระบบที่ดั้งเดิมกว่า โดยใช้เพลาลูกเบี้ยวเดี่ยวเพียงอันเดียวในการควบคุมการเปิด-ปิด วาล์วไอดีและไอเสีย ผ่านกลไกกระเดื่องกดวาล์ว ซึ่งจะทำให้ระบบ SOHC นั้นจะเป็นระบบที่ความแม่นยำในการเปิดและปิด รวมไปถึงช่วงระยะเวลาในการเปิด-ปิด วาล์วที่น้อยกว่า แต่เครื่องยนต์ VVA ของ Yamaha นั้นมีความแตกต่าง ด้วยระบบวาล์วแปรผันที่เสริมประสิทธิภาพให้การทำงานของการเปิด-ปิดวาล์ว นั้นทำได้ดีขึ้นเทียบเท่ากับเครื่องยนต์แบบ DOHC ซึ่งระบบวาล์วแปรผันที่ใช้ในเครื่องยนต์ SOHC นั้นมี Honda ที่พยายามอย่างหนักในการพัฒนาระบบนี้ในเครื่องยนต์ สำหรับรถยนต์จนออกมาเป็นเครื่องยนต์แบบ VTEC นั่นเอง
มองเห็นความแตกต่างกันไปแบบคร่าวๆ แล้วนะครับ แต่ถ้าจะให้ฟันธงว่าอันไหนดีกว่า ด้อยกว่านั้น ก็ไม่ง่ายเลย เพราะแต่ล่ะรูปแบบนั้นมีข้อดีและข้อด้อยที่ใกล้เคียงกัน โดยที่ระบบ DOHC นั้นจะได้เปรียบในการทำงานในย่านความเร็วของเครื่องยนต์ในรูปที่สูง ส่วน SOHC นั้นจะดรอปลงมาจาก DOHC เพียงเล็กน้อย แต่ในปัจจุบันมีระบบวาล์วแปรผันเข้ามาช่วยทำให้กลบในเรื่องของจุดอ่อนนี้ไปได้พอสมควร โดยที่จุดที่เรียกว่าเสียเปรียบกว่าของเครื่องยนต์ SOHC นั้นก็คือเรื่องของการทำงานในความเร็วรอบเครื่องยนต์ระยะยาวๆ ต่อเนื่องกันนั้น เครื่องยนต์อาจจะมีอาการสำลัก จากการเปิดและปิดที่ยังมีประสิทธิภาพไม่เทียบเท่ากับระบบที่มีเพลาลูกเบี้ยวแบบคู่ แต่ตรงจุดนี้ก็มีการพัฒนาจากค่ายผู้ผลิตที่เข้ามาทดแทนจุดอ่อนได้พอสมควร ทำให้การใช้งานจริงๆ ในปัจจุบันนั้นก็ไม่มีปัญหาใดๆ
โดยข้อดีที่เห็นได้อย่างชัดเจนที่สุดของเครื่องยนต์ SOHC นั้นก็คือ การปรับให้เครื่องยนต์ทำงานได้อย่างเหมาะสมกับรอบความเร็วต่ำถึงกลาง การตั้งค่าที่ง่ายกว่า เพราะจำนวนของอุปกรณ์นั้นมีน้อยชิ้นกว่าถึงแม้ในปัจจุบัน SOHC จะมีผู้ผลิตที่เพิ่มวาล์วสูงสุดถึง 4 วาล์ว แต่การทำงานด้วยระบบเพลาลูกเบี้ยวเดี่ยวนั้น ก็อาจจะส่งผลให้เกิดการรับภาระที่หนักเกิดไปและอาจจะทำให้เกิดการผิดพลาดในการทำงานได้
ส่วนข้อดีและข้อเสียของ DOHC ก็คือ การที่ระบบเพลาลูกเบี้ยวแบบคู่นั้นจะช่วยให้เครื่องยนต์ทำงานในย่านความเร็วสูงที่ดีกว่า สามารถช่วยเพิ่มพละกำลังแรงม้าสูงสุดได้ และระบบแบบเพลาลูกเบี้ยวคู่นั้น จะช่วยให้การเช็ตค่าการทำงานนั้นมีการยึดหยุ่นที่ดีกว่า และจุดที่น่าจะเสียเปรียบที่สุดก็คือการผลิตนั้นจะใช้ต้นทุนที่สูงกว่าและอุปกรณ์ที่มากขึ้นกว่า และก็ตามมาด้วยการดูแลรักษาที่จะยุ่งยากขึ้นกว่าระบบ SOHC นั่นเอง
ดังนั้นหากจะเปรียบเทียบกันในแง่ของประสิทธิภาพแล้ว เครื่องยนต์แบบ DOHC นั้นจะได้เปรียบกว่าเครื่องยนต์แบบ SOHC เล็กน้อย แต่ก็ต้องแลกมาด้วยมูลค่าที่สูงกว่าและการดูแลรักษาที่ดูจะยุ่งยากกว่า ซึ่งทั้งหมดนั้น จะมีปัจจัยเรื่องลักษณะการใช้งานของเรา เข้ามาเป็นส่วนตัดสินใจด้วยนั่นเอง โดยทั้ง 2 แบบนั้นก็มีข้อดีข้อด้อยแตกต่างกันออกไป อย่างที่เราได้อธิบายไปแล้วนั่นเอง
Sakon Supapornopas – Website founder greatbiker.com I like all types of motorcycles. Working in the automotive industry for more than 10 years, in-depth analysis of new motorcycle models. that will be launched in Thailand and abroad Review from actual use experience